Cimnastik Branşları

Cimnastik nedir? Kaç cimnastik branşı var? Nelerdir?

Yassin BOULAYOUN

Cimnastik Nedir?

Cimnastik denge, kuvvet, esneklik, çeviklik, koordinasyon ve dayanıklılık gerektiren fiziksel egzersizleri içeren bir spor dalıdır. Cimnastikte yapılan hareketler kol, bacak, omuz, sırt, göğüs ve karın kas gruplarının gelişimine katkı sağlar. Cimnastik, eski Yunanlılar tarafından kullanılan ata binme ve inme becerilerini içeren egzersizlerden ve sirk performans becerilerinden gelişti.

Modern Cimnastik ; belli kurallar dâhilinde, değişik özelliklerdeki aletlerin tekniklerini estetik ve zarafet bütünlüğü içerisinde serbest vücut hareketleriyle bağlantılı olarak müziksiz ve ya müzik eşliğinde, uyumlu ve akıcı bir şekilde sergilenmesiyle oluşan bir eğitim aracı ve spor dalıdır.

person wearing white and blue silicone bands
person wearing white and blue silicone bands

Cimnastik Branşları

Cimnastik branşları bir sürü var, onları sınıflandırmak için ikiye ayıracağız, birinci kategori FIG (Uluslararası Cimnastik Federasyonu) tarafından tanımlanan branşları ve ikinci kategori FIG tarafından tanımlanmayan branşaları.

1- FIG tarafından tanımlanan disiplinler
  • Artistik Cimnastik (Artistic Gymnastics)

Artistik Cimnastik genellikle Erkek ve Kadın Cimnastiği olarak ikiye ayrılır. Erkekler altı etkinlikte yarışıyor: Yer Egzersizi (Floor Exercies), Kulplu Beygir (Pommel Horse), Halkalar (Rings), Atlama Masası (Vault Table), Paralel Bar (Parallel Bars) ve Barfiks (Horizontal Bar); kadınlar ise dört etkinlikte yarışıyor: Atlama Masası (Vault Table), Asimetrik Bar (Uneven Bars), Denge (Balance Beam) ve Yer Egzersizi (Floor Exercies).

  • Ritmik Cimnastik (Rhythmic Gymnastics)

FIG kurallarına göre Ritmik Cimnastikte sadece kadınlar yarışır. Bu branşta bale, cimnastik, dans ve aparat manipülasyonu unsurlarını birleştiren bir cimnastik dalıdır. Ritmik Cimnastikte beş aparat kullanılarak beş ayrı rutinin performansını içerir:

  • top

  • kurdele

  • çember

  • sopalar

  • ip

Perfomans kareli bir zemin alanında sunulur, dalının özelliklerinden biri akrobasi elemanlara değil estetiğe çok daha fazla önem veriliyor.

Ayrıca sporcular bireysel yarışabilecekleri gibi, 5 kişiden oluşan gruplar halinde de yarışmalara katılabilirler. Bireysel program için koreografi süresi 1.30 dakika iken grup serilerinde bu süre 2.30 dakikaya çıkmaktadır.

  • Trampolin Cimnastik (Trampolining)

Trampolin dalı, Bireysel ve Senkronize Trampolin, Çift Mini Trampolin ve Tamblin (Tumbling)  olmak üzere dört etkinlikten oluşur. 2000 yılından beri bireysel trampolin Olimpiyat Oyunlarına dahil edilmiştir. İlk Dünya Şampiyonası 1964'te yapıldı.

  • Akrobatik Cimnastik (Acrobatic Gymnastics)

Akrobatik Cimnastik, hem erkekler hem de kadınlar için bir grup cimnastik disiplinidir. İkili, üçlü ve dörtlü gruplar halindeki akrobatlar, ortaklarının başları, elleri ve ayakları ile rutin yaparlar.

  • Aerobik Cimnastik (Aerobic Gymnastics)

Aerobik Cimnastik, Karmaşık ve yüksek şiddette aerobik hareket kalıplarının müzikle yapıldığı becerilerdir. Yaratıcı olacak şekilde dinamik, ritmik, düşük ve yüksek etkili, aynı zamanda süreklilik gösteren kol hareketlerinin temel aerobik adımlarıyla birleşiminden oluşan hareketlerin bir düzen içerisinde müzikle yapılması gerekmektedir. Aerobik Cimnastik bir sürü farklı şekli ve altdalı var: Erkek Bireysel (Individual Men) olabilir, Kadın Bireysel (Individual Women) olabilir, ikili (Mixed Pairs), üçlü (Trios), gruplar (5 kişilik), Dans (Dance) ve Step (8 kişilik) performans şeklinde olabilmektedir. Rutinler genellikle 60-90 saniye sürer (yaş, kategori ve dalıya göre değişir).  

Dünya Şampiyonası 1995'ten beri düzenleniyor.

  • Parkur (Parkour)

"Freerunning" olarak da bilinen, Parkour 28 Ocak 2018'de, FIG resmi spor branşlardan biri olarak geliştirmeye başlaması için onay verildi. FIG tarafından, 2018'den beri Dünya Kupası müsabakaları düzenlemeyi başladı ve 2020'de ilk Parkur Dünya Şampiyonasını düzenlendi.

Resmi etkinliklerden:

  • Speedrun

  • Frestyle

2- FIG tarafından tanımlanmayan disiplinler

Aşağıdaki disiplinler şu anda FIG (Fédération Internationale de Gymnastique) tarafından tanınmamaktadır.

  • Aesthetic group gymnastics

  • TeamGym

  • Wheel gymnastics

  • Mallakhamba

  • Non-competitive gymnastics (Gymnastics for All)

KAYNAKÇA

white printer paper
white printer paper